myDi'ertjes heb je in alle vormen/kleuren & geuren
De blanke of witte, hoe noemen we de pigmentarme medemens? Daar werd nogal eens zo nu & dan veel ophef over gemaakt als 't ging om al die verschillende zwarte, bruine, gele, rode, witte, blanke & getinte/gekleurde medemensen onder de negers, Arabieren, Jappen, Chinezen, Koreanen, Mongolen, indianen, pygmeeën, reuzen, dwergen, lilliputters, Europeanen, Amerikanen, slaven & 'mengbloedigen'!
Trouw typeerde 'n groepje aanhangers van Hillary Clinton aka de vrouw van Bill & moeder van hun dochter als 'blanke, bruine & zwarte mensen'! Diezelfde dag figureerde 'n 'boze, blanke burger' i/d krant: waarom, zo vraagt 'n lezer, hebben we 't niet over 'witte mensen' en 'n 'boze, witte burger'? Of hamburgers, frankfurters, berliners, amsterdammertjes, zwartwerkers, zwartjoekels, bleekscheten enz.?
Die omschrijvingen van mensen lijken schier eindeloos in 'goede & slechte' discriminaties, loftuitingen & verwerpingen door alle tijden!!!
De pigmentarme medemens héétte meestal blank te zijn? Als 't om huidskleur ging was blank tot circa 1950 zelfs 't enige antoniem van zwart? Daarna maakten 'witte' mensen hun entree in onze taal & werd witte soms bewust gebruikt als politiek correct alternatief voor 'n blanke ter aanduiding v/d europide mensch! Blank had namelijk nog 'n (te) gùnstige bijklank & wit zou dan in zo'n geval neutraler zijn?!
Tot vèr i/d 20e eeuw werd blank gebruikt voor wat etnografen 't 'Kaukasische ras' noemden. De Dikke Van Dale definieerde dat in 1924 als de volken 'die bijna geheel Europa, Noord-Afrika, West-Azië tot aan den Ganges, Arabië, Perzië & Turkestan bewonen'. I/d loop v/d vorige eeuw werd blank echter meer en meer synoniem met europide. Cultuurcritici associeerde blank ook vooral met 't kolonialisme en de culturele dominantie v/d oorspronkelijke bewoners van Europa & gebruikten dat woordje graag exclusief voor (witte) Europeanen èn hùn nazaten overzee?
'n Onbedoeld neveneffect daarvan zien we nu ook nog i/d politieberichten als daarin onderscheid gemaakt wordt tussen 'blanke & lichtgetinte daders' (en/of slachtoffers?)! Nu blank in betekenis opgeschoven is naar wit in de zin van europide, is deze keuze tussen beide woorden niet meer inhoudelijk gemotiveerd: 't is meestal 'n kwestie van traditie èn individueel gevoel geworden: 'n persoonlijke keuze dus. Mda. tdb@taalbank.nl Vlg. Mòr is 't ook zoiets als de Inuit aka eskimo's met vele woorden voor soorten sneeuw & ijs.
Of bij boeren die veel soorten runderen, varkens, koeien, schapen, geiten èn grassen, voer, melk èn vlees 'hanteren': hoe meer er van íets ìs des te meer behoefte om die verschillen al nader te gaan differentiëren in woorden, omschrijvingen, bijzonderheden & duidingen?
Trouw typeerde 'n groepje aanhangers van Hillary Clinton aka de vrouw van Bill & moeder van hun dochter als 'blanke, bruine & zwarte mensen'! Diezelfde dag figureerde 'n 'boze, blanke burger' i/d krant: waarom, zo vraagt 'n lezer, hebben we 't niet over 'witte mensen' en 'n 'boze, witte burger'? Of hamburgers, frankfurters, berliners, amsterdammertjes, zwartwerkers, zwartjoekels, bleekscheten enz.?
Die omschrijvingen van mensen lijken schier eindeloos in 'goede & slechte' discriminaties, loftuitingen & verwerpingen door alle tijden!!!
De pigmentarme medemens héétte meestal blank te zijn? Als 't om huidskleur ging was blank tot circa 1950 zelfs 't enige antoniem van zwart? Daarna maakten 'witte' mensen hun entree in onze taal & werd witte soms bewust gebruikt als politiek correct alternatief voor 'n blanke ter aanduiding v/d europide mensch! Blank had namelijk nog 'n (te) gùnstige bijklank & wit zou dan in zo'n geval neutraler zijn?!
Tot vèr i/d 20e eeuw werd blank gebruikt voor wat etnografen 't 'Kaukasische ras' noemden. De Dikke Van Dale definieerde dat in 1924 als de volken 'die bijna geheel Europa, Noord-Afrika, West-Azië tot aan den Ganges, Arabië, Perzië & Turkestan bewonen'. I/d loop v/d vorige eeuw werd blank echter meer en meer synoniem met europide. Cultuurcritici associeerde blank ook vooral met 't kolonialisme en de culturele dominantie v/d oorspronkelijke bewoners van Europa & gebruikten dat woordje graag exclusief voor (witte) Europeanen èn hùn nazaten overzee?
'n Onbedoeld neveneffect daarvan zien we nu ook nog i/d politieberichten als daarin onderscheid gemaakt wordt tussen 'blanke & lichtgetinte daders' (en/of slachtoffers?)! Nu blank in betekenis opgeschoven is naar wit in de zin van europide, is deze keuze tussen beide woorden niet meer inhoudelijk gemotiveerd: 't is meestal 'n kwestie van traditie èn individueel gevoel geworden: 'n persoonlijke keuze dus. Mda. tdb@taalbank.nl Vlg. Mòr is 't ook zoiets als de Inuit aka eskimo's met vele woorden voor soorten sneeuw & ijs.
Of bij boeren die veel soorten runderen, varkens, koeien, schapen, geiten èn grassen, voer, melk èn vlees 'hanteren': hoe meer er van íets ìs des te meer behoefte om die verschillen al nader te gaan differentiëren in woorden, omschrijvingen, bijzonderheden & duidingen?
05 mrt 2016 - bewerkt op 07 mrt 2016
- meld ongepast verhaal
Log in om een reactie te plaatsen.
- O 13 nov 2025 50161/25‘t MyDiRelaas v/d Wonderbaarlijke Geboorte
- O 13 nov 2025 5016024 Ook de ‘vader’, moeder & broers van YESJOE
- O 12 nov 2025 50159/23 YESUS/YESJOEA IS EEN GEWONE GRIEKSE VORM
- O 12 nov 2025 50158/22 David Flussers boek Een joodse visie [op]
- O 12 nov 2025 50157 Voor ‘n juist begrip v/d historische Yesjoea
- O 12 nov 2025 50156Kritisch Hèr-Onderzoek v/h Literair Materiaal
- O 12 nov 2025 50155 ’t EU van MARC is niet alleen een aanpassing
- O 11 nov 2025 50154 Die Griekse hervertaling van al deze oeroude
- O 11 nov 2025 50153 Is het werkelijk geloofwaardig om te stellen
- O 11 nov 2025 50152 In DÍE Geméénten Werd Dé Verlòssing Door Die
- O 11 nov 2025 50151 Voor ‘t Joodse Christendom ook nog in later
- O 10 nov 2025 50150 Sjemiet Kanaäniet Filistijn Palestijn Konijn
- O 10 nov 2025 50149 Vanwege de korte duur van zijn openbare op-
- O 10 nov 2025 50148/20 Vrijwel alles wat de moeite van het wéten
- O 10 nov 2025 50147/19 Dat we niet in staat zijn om ‘n psycholo-