TOVYAH NÉÉR 
EN ZEI: ¨WEES BLÍJ 
DAT DIT SNÈL ÌS GEBEURD! 
JE ZOU WÓEST ZIJN GEWEEST 
ALS JE WÌST DAT NIEMAND KADDISJ 
VOOR JOU HAD KUNNEN 
ZEGGEN?¨
De bròn 
was té àfgelegen 
en té verláten voor rituelen: 
er was niet ééns een schèp òm ´n graf te graven. 
Yesjoe dééd z´n witte kleed úit en legde het óver ´t lichaam van Tobias héén 
òm het tégen de zòn te beschèrmen! Maar hij sprak niet de treurgebeden úit die ´t ritueel 
van de kaddisj voorschrijven. 
´Ik bevrijd je van jouw aardse lasten,´ fluisterde hij. 
´Ga in vreugde naar mijn Vader.´ 
Yesjoea keek 
niet òm. 
De stilte
 àchter hem 
vertelde hem dat 
die rovers al verdwenen waren: 
ze waren even stìl vertrokken als ze waren gekómen. 
´t Maakte Yehosjoea niet úit of ze waren weggelopen of weer 
in hun oude schuilplaats zaten. Yèsj hield zijn hand boven het 
bedekte lijk om het te zegenen. De zíel was èrúit, 
het was nu nog enkel
een omhulsel. 
Hij keek even 
naar de kàr en de díeren: 
ze waren onrustig door die uitbarsting 
van geweld en de geur van bloed in de lùcht! 
Ze stonden bij het water en draaiden hun oren om te horen 
òf er nòg méér geváár kwam? Yesjoe liep op de dieren àf & maakte ´t túig lòs. 
Hij nam ´t pak van de lastezel & legde ´t op de grond! Van hier af 
zou hij gaan blijven lopen. Hij ging even zitten 
onder ´n palmboom en dronk uit 
de geitenleren waterzak
die hij & Tòvy bij zich 
droegen... 
Òp ´n gegeven
 moment moest hij om zìchzèlf làchen! 
´t Mysterie leidde hem vèrder èn léék volkómen grìllig: 
je zou immers dènken dàt óók híj àls mesjiach toch wel wìst 
wèlk Pàd voor hèm úitgestìppeld was, maar zijn géést wàs òp dàt Pùnt vòllédig léég?! 
´t Léék wel ´àlsòf G d´ hèm ìn ´n rìchting wìlde dúwen & sturen wáár hélemáál 
géén rìchting meer wàs!? Toen de zòn óver zijn hóógtepùnt héén wàs, 
slingerde Yesjoea ook al met al nu zo de waterzak óver 
zijn schouder en stònd òp! Hij knìkte ter àfscheid 
naar Tovyah & liep
 wèg...
´n Ànder 
zou mìsschien nieuwsgierig zijn 
naar ´t blóed dàt síjpelde dóór de wìtte màntel 
die ´t lijk bedèkte & niet àlléén maar vanúit ´n morbide gevoel van nieuwsgíerigheid! 
Het verdiende uitlèg wááròm ´n màndie ìn zijn hàls was gesnéden nú pàs begòn te blóeden, 
úren ná zijn dóód, vanúit zijn hànden, zijn vóórhóófd èn ´n díep gàt aan z´n rèchterzijde? 
Yehosjoea liep wèg zònder ´t zìch àf te vrágen! De éindeloze Wèg naar ´t Oósten 
léék wel òp ´n dróge rivíer, gevùld met mènsen? Níemand snàpte 
ook maar íets van Yèsj. Híj had géén góederen of kamélen; 
híj wàs dùs géén kóópmàn! Híj had géén tènt zoals 
de nomaden èn stòpte níet áán de kànt vàn 
de weg om te bidden zoals rondreizende 
boeddhistische 
monniken?!
Óók 
droeg híj geen 
gewijde relikwíeën èn hij had géén dóel 
vóór ógen zoals de pelgrims! Yèsj liep een tijdje òp met ´n pelgrim, 
´n Pèrs die naar ´t Wèsten ging èn ´n Òmwèg moest maken?  ´Wàt zóek je, míjn broeder?´
 ¨MEZÈLF!¨ antwóórdde Yesjoe. De Pèrs begòn te làchen: ´Hóe wéét je dat je díe 
niet thuisgelaten hèbt?´  ¨DÀT WÉÉT ÌK NÍET!¨ Ze líepen door 
een òngewóón móói stùk nátúúr, een heuvelàchtige 
groene stèppe vòl mèt pràchtige 
géle blóemen.
Àlsòf 
het zònlìcht òp áárde
 was gevàllen! De Pèrs handelde óók in sténen!
 ¨ÒM TE BÓUWEN?¨ vroeg Yesjoea.  ´Néé,´ vertèlde de Pèrs hèm,
 & hij vouwde een stukje ruwe zíjde ópen & líet Yehosjoea de mooiste lapis lazuli zien 
die hij óóit áánschóuwd hàd, het was nòg bláuwer dan de Zee van Tyrus!
 Déze sténen werden slèchts òp één plááts 
ìn de wéreld gevònden.....
De Pers wéés
 naar ´t zúidóósten òm ´n Plááts
 vèr wèg áán te dúiden?! Zíjn familie reisde zó meer 
dan al wel tien generaties làngs de grote hàndelsroute van het Óósten 
naar het Wèsten! Zíj waren rijkgeworden met ´n handvòl blauwe sténen! 
¨ÌK BEN RÍJK & BEHOEF GÉÉN HANDEL MEER TE DRIJVEN,¨ 
zei de Pers, ¨MAAR IK HEB GEHOORD VAN DE 
GROTE MOEDER MET DE DUIZEND 
BÒRSTEN IN EFEZE EN DUS 
WÌL ÌK VÓÓR HÁÁR NÉÉR-
KNÍELEN!¨
 ´Wááròm?´
 informeerde Yesjoea.
 ¨ÒMDÀT ÌK NÍET WIL STÈRVEN 
VÓÓR ÌK GÒD GEVÒNDEN HÈB!¨ ´Hóe wéét je 
dat je díe niet hebt thuisgelaten?´ De Pers was geámuséérd 
èn óók geïntrigeerd! Hij stapte van zijn páárd en líep de rèst van die dag naast Yesjoe!!
Hij gòkte èròp dàt déze éénzáme réiziger een jóód was, maar Yèsj zei já nòch néé! 
[¨GÓED, MAAR ZÈG ME DÀN ÒP Z´N MÌNST WÁÁRÒM JÍJ BÈNT 
WÈGGEGÁÁN?¨ drong de Pers áán. ´Dàt ìs móeilijk om 
úit te lèggen! Ìk lóóp nèrgens voor wèg, en ik lóóp 
óók nèrgens náártóe! Àls G D óveràl ìs, dan 
ìs hij níet te ´vìnden´ maar dàn kùn je 
hèm óók nóóit verlíezen? 
Èn tòch móet ìk 
réizen!´ 
De Pèrs 
was niet dòm en zei: 
¨ÒF JÍJ HÈBT DÌT HÉÉL ÈRG DÍEP 
DÓÓRDÀCHT ÒF JE BÈNT EEN SÌMPELE ZÍEL?¨ 
Yehosjoea glimlachte. ´Een simpele ziel zou met één van jouw 
mooie blauwe stenen hebben willen spélen? Wáár ìk vàndáán kòm, 
begrijpt níemand me! Ze hèbben me veréérd èn ze hebben me veràcht!´ 
Zonder ´n ènkele wáárschúwing líep Yèsj vàn de Wèg àf náár ´n vèldje met 
bijzonder hèlder gekleurde bloemen. De Perzische handelaar stòpte & vroeg zich àf wàt híj zóu dóen? Het wàs hèm wèl wat wáárd òm´n páár úúr in ´t gezèlschap dóór te blijven brengen 
& zó óók de vervéling van de reis te verdríjven?! Hij wìst àl úit zijn èrváring 
dàt dìt déél van de Réis, dat drie maanden dúúrde, slechts ´n fractie 
was van de héle Réis die hem naar ´t Éind 
van de Wéreld 
´leidde´!? 
Maar 
´t was niet 
de moeite waard 
òm méégezógen te worden 
ìn dé wáánwéreld van ´n Gèk! 
Tòch wàchtte hij 
àf...
