Q
De stoffige weg 
vanuit Galilea naar de hoofdstad puilt weer uit 
van de Pesachpelgrims die de muren van Yeroesjalayiem 
zo snel mogelijk willen bereiken om de tocht achter de rug te hebben. 
Het is zonnig, zoals zo vaak in deze tijd van het jaar. De reizigers trekken langs 
de dadelpalmplantages & 't voormalig winterpaleis van Herodes de Grote, in de groene 
oase van Yericho. Al snel volgen er kleine boerendorpen, met fruitbomen, wijn- & olijfgaarden 
& bevloeide akkers waarop groenten worden geteeld... Veel reizigers stoppen hier voor hun rituele reinigingsbad, 't MIKWE, voordat ze ook de laatste vijf kilometer van de reis afleggen. 't Reinigingsritueel is essentieel voor de correcte viering van Pesach! 't Schept 'n fysieke & 
emotionele staat die de aanbidder voorbereidt op 'de ontmoeting met G ds heiligheid' - 
vandaar ook die noodzaak om bijna 'n week vóór deze feestdag al zèlf in 
Yeroesjalayiem aan te komen! Mannen dompelen zich onder i/d mikwe
en onthouden zich van gemeenschap met hun vrouwen tot na Pesach, omdat 
de ejaculatie 't lichaam onrein maakt!? Vrouwen die menstrueren mogen zich niet 
onderdompelen i/d mikwe & mogen 't tempelcomplex niet betreden. Ook de aanraking 
van een reptiel maakt 't lichaam onrein vlg. LEV 22:4-7 en iedereen die in contact komt 
met 'n dood lichaam, ook al is 't maar je schaduw die 'n lijk raakt, is onmiddellijk onrein & 
mag niet deelnemen aan de 'paasviering'! Hetzelfde geldt uiteraard voor iedereen die iemand 
doodt?! Nog voordat de pelgrim Yeroe-Sjalayiem zien, beginnen ze met de mentale voorbereiding 
op deze komende week...... Ze zijn bezig met de noodzaak v/h rituele bad & onthouden zich van 
intiem contact dat fysieke verlàngens zou kunnen opwekken. Indachtig de geur van geroosterd 
lam die over heel Yeroesjalayiem zal hangen als de feestmalen van Pesach in de ovens staan,
 tellen de pelgrims bezorgd hun geld: hoe moeten ze het feestmaal betalen, en de onvermijdelijke belastingen die in de Stad geheven worden? Maar desondanks, en ondanks hun pijnlijke voeten & benen v/d lange voettocht door het ruige woestijnlandschap, voelen ze zich 'n ànder MÈNSCH 
door de magnetische aantrekkingskracht van Yeroesjalayiem. Ze zijn nu niet langer meer met 
hun gedachten bij hun boerderijen & de gerstoogst waarmee ze onmiddellijk na terugkeer 
moeten beginnen: vroomheid en reinheid zijn nu veel belangrijker! Nog even en ze zullen 
de Olijfberg beklimmen om te genieten v/h adembenemend uitzicht op hun glorieuze 
hoofdstad, de glanzende witte muren & goudkleurige TEMPEL die hen altijd weer 
zullen blíjven verbluffen? Die grootsheid v/d Tempel maakt 't voor ieder duidelijk 
dat dit HÈT centrum is van HÈT Joodse léven! 't Is alweer bijna 50 jaar geleden 
dat de eerste PESACHVIERING gehouden werd i/d Tempelhoven v/h gerenoveerde 
& uitgebreide heiligdom......... Maar zelfs voor degenen die oud genoeg zijn om zich die 
dag te herinneren, belooft deze Pesach dé méést gedenkwaardige uit de hele geschiedenis 
te worden? De aankomst in Yeroesjalayiem zal dus nu vandaag ànders zíjn dàn ze óóit gewéést ìs - 
of in de toekomst ooit nog ZÀL zíjn! Voor de ouwe Mor was dat op woensdag 3 mei '67, de Zesdaagse in juni & juli: 'n kwestie van 't rondlopen in de Oude Stad onder Urdun, Jordanië, Jerash, De'era, Westbank, Ararat, Aqaba & Petra aka Elji, Wadi Musa & Ma'än?
HaTiqwa zingen in de SIQ, de waterval, Jebel Haroen, de Rode & Dode Zee, 't HARPMEER, BANYAS~
Woorden oppikken als ECHAD, STAYIM, SJALOSJ, ARBA, GAMESJ, SJESJ, SJEVA, SJMONEH, TEESJA, ESSER, WAHAD, TNIEN, TELATE, ARBA'A, GAMSA, SETTA, SEBA'A, TELATE, TEESJA, ASSJERA. Eten, drinken, liften, lopen, slapen, vader, moeder, kinderen, plaatsen, gebeden, groeten en wat al niet dag in dag uit. Verliefd worden, zingen, van mening verschillen of 't met elkaar eens worden?
De liedjes bleven 't langst hangen! Aan beide zijden v/d Yardeenrivier een paar honderd kilometer heen en weer in hitte & kou. Rugzak, slaapzak, hoofddoek tussen Hermon & Sinaï, Syrië & Saoudi Arabia ~~
Stranden, wadi's, heuvels, bergen, woestijnen, ruïnes van meer de drie millennia, dorpen, steden en de tenten... Arm, rijk, goed, slecht... Gelovig, heidens, ouderwets, modern, muziek, Umm Kulthumm, Abdul Nasser. Politiek. Terroristen, legers, Ahmed Shukayri, Arafat, Bin Laden:
ezels, paarden, kamelen, geiten, schapen, vissen, tradities, 
zwerven, talloze grensgebieden, landmijnen, prikkeldraad, opinies, 
joden, moslims, christenen, sekten, spionnen, liefde...De verschillen tussen 
straf- & werkkampen, gevangenissen, politie, 
legers, oorlogsjaren '40, '50, '60, '70, '80, '90, Danny Boyarin 
en Uri Davis, 2000, 2010, 2020... Vredesconferenties. Laren, Elspeet, 
Steenwijk, Schoorl, Texel. DVG. COJA...Ontmoetingen, 
herinneringen aan vlak na de oorlog, kleuterschool, alle andere 
scholen, werk, schoolkinderen, pubers, volwassenen, bejaarden, 
ouderen van dagen, griep, corona, putina ananas trumpapa ~~ Veldwijk, 
Hoge Riet, Sonneheerdt, Sonnevanck, kazernes, militaire oefeningen, "ons" Indië, kolonies,
 migraties, rassen, slavernij, geschiedenis, De Hoogstraat, kantoren, 
fabrieken, boerderijen & 20 landen in meer dan 70 jaar 
op & neer & heen & weer liften, brieven, tekeningen, 
families, vrienden, boeken, films! Eerst 
ging alles langzaam leek het, 
maar daarna steeds sneller. 
Tussen Salem & 
't "hiernamaals" 
a.h.w.
???????〰➰✔️?➕➖➗✖️?©®™????☑️??????️?♠️♣️??♥️♦️
???????????????✊?????????????????????????????????????????????