27218 150 jaar 'terugkijken' lukt Mòr nòg maar net

MAAR DAT MAG HEM DE P(R)ET NIET DRUKKEN: IK HEB HEN NOG MEEGEMAAKT IN DIE EERSTE TIEN JAAR NA WERELDOORLOG II & DAT SCHEELT ALS HOUVAST AAN DE VORIGE EEUWEN & PLAATSEN?! IN DIE "OERTIJD" ANDERHALVE EEUW GELEDEN WAS BINNEN 'T GEMEENTEBESTUUR DE BURGEMEESTER MEESTAL NOG DE CENTRALE FIGUUR ALS DICKERDACK & CANTECLAER, WAMMES WAGGEL & Heer Olivier B. Bommel met z'n Joost & Tom Poes, bijbelboekrolverhaaltjes, vaderlandse geschiedenis & de verdere wereldwijde historie? Als belangrijkste taak had hij de hogere bestuursorganen, in het bijzonder Gedeputeerde Staten, op de hoogte te houden van 't wèl & 't wee binnen z'n gemeente! Men kon hèm met 'n zeker recht de ogen & de oren 't provinciebestuur noemen?!

Voor de Grondwetswijziging van 1848 & de daaruit voortkomende Gemeentewet van 1851 diende hij voor èlke uitgave, verordening of wijzigingen hiervan toestem-ming te vragen aan 't provinciebestuur @ Arnhem. Dit leverde 'n buitengewoon uitgebreide correspondentie op en menige burgervader klaagde daar dan ook over! Naast de zorg voor de gemeentelijke infrastructuur, de bestrijding v/d veelvuldig voorkomende zandverstui-vingen & de openbare orde waren het vooral ook toen al (nòg!) de armenzorg en het onderwijs due hun aandacht vroegen: op al deze terreinen kwamen zij dan nogal eens in conflict met de plaatselijke predikanten & de lokale kerkenraden. De armenzorg leidde vooral tot ernstige meningsverschillen na de invoering van de armenwet van 1854?!

In deze wet werden de grenzen tussen kerkelijke armenzorg & die v/G gemeenten afgebakend. Helemaal nieuw waren deze geschillen niet, ook vóór 1854 kwamen zij al voor. De burgemeester van Oldebroek liet in 1849 weten dat de diaconie v/d Hervormde gemeente al sinds enige jaren slechts de belijdende leden bedeelde. Háár werd dan ook 'n ernstig verwijt gemaakt: "EEN AANTAL HUISGEZINNEN, BEJAARDE EN GEBREKKIGE LIEDEN, WORDT OP DIEN GROND, MEEDOGENLOOS AAN GEBREK EN ELLENDE OVERGELATEN", & even verder: "HET IS ECHTER ZEER TE DUCHTEN DAT HET BIJ DE DIA-CONIE BESTUREN veldwinnende denkbeeld, dag zij boven alle burgerlijke wetten verheven zijn, allengs tot zeer bedroevende resultaten zal leiden, indien er niet weldra op 'n krachtdadige wijze tegen voorzien wordt"!

I/d gemeemteverslagen van 1874 & '75 werden door 't gemeentebestuur van Oldebroek soortgelijke verwijten aan de diaconie gemaakt! Oldebroek stond in die kritiek niet alleen: de diaconie v/d Hervormde gemeente van Doornspijk werd verweten bekrompen te zijn; in 1859 werd eerlijkheidshalve opgemerkt dat de staat van de diaconie te wensen overlaat! 't Gemeentebestuur van Ermelo uitte 'n andersoortige kritiek op de plaatselijke diaconieën: zíj gaven nu juist té gemàkkelijk onderstand, waardoor de afhankelijkheid v/d diaconie te groot werd en mensen onbezorgd gingen leven? 'n Kritiek die met een zekere regelmaat herhaald werd. Nadat in 1854 de Armenwet van kracht was geworden, en de besturen van de burgerlijke gemeenten gemeenten hiervan veel nadeel ondervonden, hield burgemeester VITRINGA van Ermelo 'n pleidooi om de wet maar liever al weer àf te schaffen & de armenzorg opnieuw in handen v/d kerkelijke diaconieën te geven. God, Nederland, Oranje, VOC-mentaliteiten?!
18 feb 2017 - bewerkt op 20 feb 2017 - meld ongepast verhaal
Weet je zeker dat je dit verhaal wilt rapporteren? Ja | Nee
Profielfoto van Asih
Asih, man, 80 jaar
   
Log in om een reactie te plaatsen.   vorige volgende