IN 5 DELEN DIE IEDER EINDIGEN MET 'N LOFPRIJZING AAN "G D":
'Lóóf allen de G d de heer van Israël van eeuwigheid tot eeuwigheid'
waarvan de eerste twee delen vanuit de joodse traditie vooral toegeschreven worden aan DAWIEDEWIEDEWIED,
de tweede koning van Israël tussen 1000 en 965 BCE maar ook uit andere delen
staan er nog zo'n tiental op zíjn naam!
Verder zijn er nog liederen van Korach en Asaf,
die waarschijnlijk oorspronkelijk als zelfstandige bundeltjes hebben bestaan,
zoals er ook meerdere al moeten zijn geweest i/d tijd van David èn die van zijn zoon SJLOMO (965-926),
maar ook in later tijd?
Soms hebben dichters gebruikgemaakt van materiaal uit oudere tijden:
allerlei liederen die men al kende 'van vroeger', meestal mondeling overgeleverd. Van veel psalmen is de ouderdom
dus allang niet meer vast te stellen, omdat ze een tijdloos karakter hebben; sommige zijn, gezien de inhoud,
duidelijk van vóór Israëls tijd i/d Babylonische ballingschap (587-539),
andere van daarna.
De verwoesting van de Tempel
@ Yeroesjalayim (587), die aan de ballingschap voorafging,
is voor cultische teksten 'n belangrijk ijkpunt: zo stralend als in PS 100 kòn men hoogstwaarschijnlijk
alleen nog maar vóór díe púinhoop over DE TEMPEL schrijven? "Júich de HEER tóe, héél de aarde,
.díen de heer met vreugde, kom tot hem met jubelzangen!
Erken dat de heer G d ÌS,
hij heeft ons gemaakt, hèm alleen behoren wij tóe, zíjn Vòlk van VÉLEN zijn wíj,
dé kùdde die híj wéidt ....."!
"KÒM BÌNNEN ZÍJN PÓÓRTEN MET EEN LÒFLIED;
hèf in zíjn voorhoven een lofzang áán, breng hèm hùlde, prijs zijn NÁÁM: de Héér G d
ÌS góed, zíjn LÍEFDE dúúrt eeuwig & zijn tróuw van geslacht op geslacht!"
Als zwerversvolkeren met kudden van nomadenfamilies rond-
trekken tussen de grote rivieren van Afrika, Azië & 'èlders', is er behoefte aan éénheid van geloof,
traditie & veranderingsprocessen om uitzichtloze oorlogen
& slachtpartijen te kunnen voorkomen!
Na de laatste ijstijd,
perioden van droogte & overvloed,
natuurrampen, overstromingen & 't spel van creatieve uitvindingen,
artistieke producten, beginnende wetenschap, kunst & cultuur, 't ontstaan van dorpen,
steden & onderlinge allianties, is er grote behoefte áán éénheid in verscheidenheid! Aardbevingen,
vulkaanuitbarstingen, overstromingen, migratie & 't ontstaan van vloedgolven & botsingen
doet gevoelige mensen vooral verlangen naar regelmatiger oogsten,
minder ziekte & verderf, dus vooral ook méér
evenwicht, rechtvaardigheidsgevoelens, samenwerking
& mededeelzaamheid?
Om dit bewust mogelijk te maken is het
onvermijdelijk om nu voortaan planmatiger èn vooral óók
méér ontspannen te werk te gaan: de Spìltijd
ontstond uit onze natuurlijke behoefte
& vergrote creativiteit
...