df29b de Griekse auteur Lucianus van Samosata ~~~~

(geboren 120 CE/AD & gestorven na 180) verwees ongeveer nèt zó naar Yesj als 'de gekruisigde sofist'; DF is er niet zo zeker van dat Yesj 't op prijs gesteld zou hebben om gezien te worden als 'n rabbijns geleerde, maar daar gaat het nu niet om: belangrijk is dat FJ's aanduiding van Yesj als 'n 'wijze màn' vraagtekens zet bij 'n recente tendens om Yesj als 'n eenvoudige boer te zien.

Dàt Yesj degelijk doorkneed was in de joodse geleerdheid wordt verder nog ondersteund door het feit dat sommigen hem, ook al was hij geen bekende schriftgeleerde, aanspraken als 'Rabbi', 'mijn leraar/meester'. Daarbij moeten we wel opmerken dat Yesj volgens de oudste bronnen, zoals o.a. bv. weergegeven door Luke, alleen door buitenstaanders met 'Rabbi' aangesproken werd.

Degenen die tot de kring van zijn getrouwe aanhangers behoorden, en mensen die door uiterste nood gedreven bij hem kwamen, noemden hem 'de Héér' (ha'adon) en kennelijk vond hij die titel beter, wat we weet weten uit het verslag van Luke (20:41-44): 'Hoe kan men zeggen dat de Messias de zoon van David is? Want David zegt zelf in het boek van de psalmen (110:1): "De Heer heeft tot mijn Heer (le'adoni) gezegd: GA ZITTEN AAN MIJN RECHTERHAND, TOTDAT IK JOUW VIJANDEN ALS EEN VOETBANK VOOR JOUW VOETEN GELEGD HEB!" David noemt Hem dus Heer (ADON)! HOE KAN HIJ DAN ZIJN ZOON ZIJN?'

Die titel moet niet worden aangezien voor een teken van zijn goddelijkheid (dwz. als ADONAI), maar is een aanduiding van zijn hoge zelfbewustzijn. De bijnaam 'Rabbi' was in die dagen al heel gewoon en werd vooral veel gebruikt als beschrijving van geleerden & leraren v/d TORA! Hij was toen nog niet gereserveerd voor ervaren & 'gewijde' leraren ...

De generatie die volgde op die van Yesj was de eerste die deze titel gebruikte als een academische graad. Yesj had er geen waardering voor dat het veel Farizeeën genoegen deed om aangesproken te worden met 'Rabbi'! "Maar laat je geen rabbi noemen, want slechts één ÌS jullie meester (ravchem, dwz. 'G d'! Noem ook niemand van jullie op aarde vader (of ABBA), want één ÌS jullie vader, die ÌS in de hemel en JÙLLIE zijn allemaal broeders" vlg. MAT 23:6-12!

In die dagen was 'ABBA' ook 'n gewone aanspreekwijze. Zelfs de beroemde Bar Kochba werd in 'n brief uit die tijd aangesproken met Lieve Vader, 'chavivi abba'! In de generatie vóór Yesj zei een schriftgeleerde al iets dat op hetzelfde neerkwam: 'Hou van handwerk & haat het rabbijnendom!' Ook vele andere waren deze mening toegedaan. En nòg!