42924/13 DJW signaleert in z'n interessante studie

QQLEQ

IN DE LOOP V/D
19e eeuw een toenemende
orthodoxie i/d Harderwijker samenleving
maar een bezwaar is wel dat hij orthodoxie &
bevindelijkheid als één en hetzelfde verschijnsel ziet:
veel te vaak gebruikt hij deze beide begrippen als synoniemen & zodoende
wordt nagenoeg elke kerkelijke afscheiding
gezien als 'n bevindelijke?!

Hoewel 't niet in zijn bedoeling lag
de wortels v/d bevindelijkheid te H'wijk bloot te leggen,
bevat zijn werk wel veel belangrijke aanknopingspunten voor ons onderzoek,
zoals ook HKR's zoektocht over Veluws kerkvolk van belang is. Door gebruik te maken
v/d uitkomsten v/d 19e eeuwse volkstellingen komt hij tot 'n aantal interessante gedachten: hij plaatst z'n bevindingen uit volkstellingen i/h licht v/d sociaal-economische omstandigheden van die tijd
en komt dan tot de conclusie dat o/dVeluwe i/d loop v/d 19e eeuw 't kerkelijk klimaat
in toenemende mate bevindelijk gekleurd is.

Hij baseert zijn opvatting vooral op literatuuronderzoek.
Op 't punt v/d bevindelijkheid blijkt dat niet dat literatuuronderzoek eraan ten grondslag ligt:
i/d schaarse literatuur over bevindelijkheid o/d Veluwe wordt de socioloog Heslinga veel geciteerd.
HKR is hier geen uitzondering op, maar MWH schrijft: 'Voor zover ons bekend,
is 't reguliere kerkelijk leven i/d vorige eeuw nergens duidelijk voor ieder
bevindelijk gekleurd geweest?'

Duidelijk verschillende meningen dus!
En ook bij MWH blijkt niet dat hij bij z'n studie gebruik gemaakt heeft
van plaatselijk archiefonderzoek. Opvallend dat kerkelijke archieven, behalve bij MHW, door voornoemden niet geraadpleegd is net zomin
als gemeentelijke archieven?!

Diverse historische op de NW-Veluwe
worden wel vermeld, maar vanweg hun sterk wisselende kwaliteit zijn die niet altijd even bruikbaar
voor ons. Twee MO-scripties dienen genoemd met als onderwerp gereformeerd kerken te Elburg
& de Doleantie & de gereformeerde kerk @Nunspeet.

Verder raadpleegde AS primaire bronnen
zoals kerkenraadverslagen & die v/d classis, andere classicale stukken & voor zover relevant synodeverslagen plus gemeentelijke archieven evenals gemeentelijke archieven,
familiearchiefstukken e.d. Verslagen v/d synode & de classis
waren 't meest uitgebreid & de bruikbaarheid v/d
summiere kerkenraadverslagen is sterk
afhankelijk v/d verslaggevers,
veelal predikanten?

Vooral in tijden van conflicten
vindt uitgebreider verslaggeving plaats maar ook dan wordt niet àlles vermeld!
Zo zijn de verslagen van burgemeester Herman VITRINGA, van 1851 tot '75 burgemeester v/d gemeente Ermelo, zodanig geschreven dat welhaast van 'egodocumenten'
gesproken mag worden?

Preken van 19e eeuwse
predikanten die in kerkelijke gemeenten o/d NW-Veluwe
hebben gestaan werden ook bestudeerd om te zien in hoeverre er 'bevindelijk' gepreekt werd. Aanwezige bronnen blijven beperkt & sommige archieven zijn bovendien niet meer
aanwezig of moeilijk tot níet te raadplegen?!

Vergeet niet i/h oog te houden dat die bronnen,
op slechts een enkele uitzondering na v/d hand zijn van dorps- of stadselite:
in deze sociale bovenlaag zijn de predikanten 'passanten' die komen en gaan
& slechts 'n enkele uitzondering blijft wat langer dan enkele jaren
op z'n standplaats?

Meestal zijn die bronnen beperkt
tot de uiterlijke kant van 't kerkelijk leven!
Over 't innerlijk & 't persoonlijk geloofsleven zijn weinig gegevens voorhanden!
Maar wel is 'n enkele keer gebruik gemaakt v/d "oral history" in bescheiden mate & met de nodige terughoudendheid. Er leeft véél onder de oudere inwoners v/d Noordwest-Veluwe
maar de juistheid v/h vertelde is zo nog lang niet eenvoudig
aan te tonen, doch soms wel bruikbaar
als illustratiemateriaal!

Komisch blijft 't
om ietwat vaker te blijven 'uitpluizen'
wat ons allemaal zo nu en dan bezielt tussen
onze oren & achter onze ogen: al of geen regelmaat, arme
of rijke fantasievolle persoonlijke gebeurtenissen,
verhalen 'van verre' & talloze
extreem humoristische
wissewasjes?

Apestreken!
05 jan 2023 - bewerkt op 08 jan 2023 - meld ongepast verhaal
Weet je zeker dat je dit verhaal wilt rapporteren? Ja | Nee
Profielfoto van Asih
Asih, man, 80 jaar
   
Log in om een reactie te plaatsen.   vorige volgende