DUCEEËN, RÍJK 
ALS ZE WÁREN, VOLGENS
 FLAVIUS JOSEPHUS ALLEEN 
NOG MAAR DÉ WÈT 
VÒLGDEN? 
Dàt zou best 
al wel eens wáár kùnnen zijn, 
omdat we in de zogenoemde 
Handelingen der apostelen ook zèlf wel kunnen lezen dàt die sadducceeën liever níet gelóófden 
in de ònbewézen èngelen èn de fantastische wéderòpstanding! ´t Zíjn inderdáád záken 
die pàs populair wèrden ìn het Jodendom nadàt dé Wèt
 wàs sámengestèld? 
Ze zullen - 
maar ook dit is opnieuw 
speculatie - óók weinig hebben òp gehad met 
die ´vierde filosofie´, ´messiassen´ of wat 
voor mensen ook met ´eschatologische´ 
denkbeelden èn worden
 inderdaad níet in díe 
contexten genoemd! 
Uit de farizese traditie 
kennen we wel wat sadducese standpunten?  
Enkele daarvan suggereren ´n verband mèt de Tempelcultus! 
Zo verschilt de sadduceeër van mening met de farizeeën bijvoorbeeld 
over het branden van wierook en over de wijze waarop ritueel rein water 
overgegoten moest worden... 
Er was ook ´n discussie 
over de vraag of offers vanuit de Tempelkas moesten worden betaald òf 
dat individuen de kosten op zich mochten nemen. (De achterliggende vraag was of het goed 
was dat er namens de Romeinse keizer geofferd werd.) ´n Ander dispuut betrof 
de mogelijkheid dat de zevenarmige kandelaar, de menorah, 
in de Tempel ritueel 
ònrein raakte? 
Ook in de rechtspraak 
konden farizeeën & sadduceeërs tégenóver elkaar staan, 
zoals in ´t dispuut over de vraag of schade toegebracht 
door ´n slaaf , verhaald kon worden 
op de eigenaar! 
De sadduceeën 
waren die mening toegedaan 
omdat ook de schade die door ´n rùnd of ézel 
werd toegebracht, op deze wijze 
werd gecompendeerd?! 
Ook maakten
 de farizeeën ònderscheid:
 ´n díer had geen eigen wìl & ´n mensch wèl, 
zodat de meester nooit volledig aansprakelijk kòn zijn
 voor wat zijn slaaf aangericht had!!
Zo´n dispuut bewijst 
om te beginnen dat Josephus´ snéér dat de sadduceeën altijd instemden 
met de farizeeën, nogal overdreven is èn maakt tevens duidelijk dat hij wat 
àl té stèllig is over de sadducese èrkènning
 vàn de ´vrije wil´?
In feite
weten we dus eigenlijk
maar tamelijk weinig óver deze ´beweging´, 
behalve dan dat ´t ging om meestal vermogende mensen 
die er vermoedelijk aan hèchtten dat ìn de Tèmpel 
àlles zovéél mógelijk 
bij het óude 
blééf?! 
Dìt betekende
 dat de sadduceeën, 
toen de Romeinen het heiligdom 
in 70 verwoestten,
in feite al géén
tóekomst meer 
hàdden? 
