40511 Y141 Àls Díeren Zó Slìm Zíjn, Wááròm Spànnen
        
QQleQ 
 PAARDEN DAN GEEN MENSEN VOOR WÁGENS, 
VOEREN RATTEN GEEN EXPERIMENTEN OP ONS UIT EN LATEN DOLFIJNEN ÒNS 
DAN NIET DOOR HÙN HÓEPELS SPRÌNGEN? 
Homo sapiens 
móet wèl één òf ànder 
úníek vermógen hèbben dàt hem in staat stelt 
òm óver alle àndere díeren
 te héérsen?! 
Nu we
 ´t pompeuze idee hebben laten varen 
dàt Homo sapiens òp ´n còmpléét ànder niveau existeert 
dàn àndere díeren òf dàt mènsen de éne of àndere úníeke èssentie bezitten [of dimènsie hebben], 
zoals ´n zíel of ´n bewustzijn, kunnen we eindelijk op áárde wéérkeren, de realiteit onder 
ogen zien èn de specifieke fysieke of mentale vermogens bekijken
 die onze soort zijn voorsprong geven. 
De meeste ònderzoeken 
noemen intelligentie en het maken van gereedschappen met name belangrijk 
voor de opkomst v/d Mensheid? Hoewel andere dieren ook werktuigen produceren, 
ìs er weinig twijfel aan dàt mènsen 
op dàt vlàk vèr vóór[úit]lìggen! 
Wat intelligentie betreft 
is die kwestie best wel ietwat minder duidelijk....
Er bestaat ´n complete industrie die gewijd is aan het definiëren èn méten van intelligentie, maar die 
zit nog làng niet òp één líjn. 
Gelukkig hoeven we 
dat mijnenveld niet te betreden, want hoe we deze
intelligentie ook definiëren, ´t ìs duidelijk dàt sapiens de wéreld niet àlléén maar
 praktisch veroverd heeft door intelligentie of ´t 
máken vàn wèrktúigen. 
Vlg. de meeste
 definities van intelligentie was
de mens een miljoen jaar geleden óók àl hèt méést intelligentie zoogdier dat er was èn wéreld-
kampioen op ´t gebied v/d werktuigproductie, maar ´t waren nóg stééds insignificante aard-
wezens die weinig ìmpact hàdden 
òp hùn ecosysteem?! 
Blijkbaar ontbrak er toen nog ´n
belangrijke eigenschap die lòsstònd vàn intelligentie 
& ´t gebruik van gereedschappen.
Misschien ging de mensheid 
deze planeet uiteindelijk niet overhéérsen vanwege het 
ene of andere ongrijpbare derde ingrediënt, maar gewoon door ´t evolueren van een
nòg hógere intelligentie & nòg méér talènt vóór
 ´t máken vàn werktuigen? 
Dáár lijkt
óók niet òp, want als we naar de geschiedenis kijken,
 vinden we nog steeds geen rechtstreekse correlatie tussen de intelligentie 
& werktuigvaardigheid van individuele mensen & de màcht 
vàn ònze sóórt àls gehéél!? 
Twintigduizend jaar
geleden had de gemiddelde sapiens waarschijnlijk ´n hogere intelligentie &
kòn hij al betere werktuigen maken dàn de gemiddelde
 sapiens van nú...
Moderne scholen 
& werkgevers toetsen onze prestaties nu & dan wèl,
maar hoe slecht we ook presteren, de verzorgingsstaat zal altijd in 
onze basisbehoeften voorzien ook al staat de éne helft in brànd &
´n àndere ònder wáter, verslechtert ´t milieu, stijgt de zeespiegel,
komen er steeds meer vluchtelingen 
& geweld ´overal´..........?
I/d steentijd 
werd je èlke dàg èn íeder momènt getoetst & àls 
je voor één van die talloze toetsen zakte, was ´t bìnnen de
kòrtste kéren met je gedáán. 
Maar ondanks superieure
gereedschapskunst van onze voorouders uit ´n steen-
tijd & ondanks ´n scherper geest & véél betere zìn-
tuigen was de mensheid als geheel 20.000 jaar 
geleden nog veel zwakker 
dan nu?! 
In die 20 duizend jaar 
is de mensheid v/h jagen op de
mammoeten met stenen speerpunten & mokers 
overgestapt o/h verkennen v/h zonnestelsel met ruimteschepen, 
& dàt is niet te danken a/d evolutie van behendiger handen 
of grotere hersenen {ònze hersens líjken vandaag 
de mydidag zelfs nog kleiner te zijn 
als toen}?
 Dé cruciale 
factor bij onze verovering v/d aarde
was ons vermogen òm gróte groepen mènsen 
met elkaar te verbinden? 
Dàt mensen
 deze planeet
tegenwoordig totaal lijken te 
zijn gaan willen domineren komt niet 
doordat de individele mens veel slimmer 
ènhàndiger is dàn de individuele 
chimp of wolf, maar doordat 
Homo sapiens dé énige soort
 is op aarde die nu al flexibel 
genoeg kàn samenwerken ìn gróte 
gróepen: intelligentie en het maken van werktuigen 
wáren uiteraard óók hééΔΊ belangrijk! 
Maar als mensen niet
geléérd hàdden òm zó flexibel mèt èlkáár te
gaan blijven samenwerken, dan zouden we mèt
àl onze geraffineerde breinen & vaardige nijvere handen 
ook nú nòg steeds vúúrstenen splijten in plaats van
uraniumatomen. 
Àls sámenwèrking dé verkláring is, hoe komt
´t dàn dat mieren & bijen niet al veel eerder kernbommen maakten
dan wij, terwijl zij miljoenen jaren eerder al geleerd hadden om en masse
samen te werken? 
Omdat
 hùn samenwerking niet flexibel genoeg is! 
Bijen werkenop heel complexe manieren samen, maar ze kunnen hun sociale systeem 
niet v/d éne òp de àndere dàg òmvèrgóóien. 
Als ´n zwerm ´n nieuwe bedreiging of nieuwe kansen ziet, kunnen dan
ook die bijen bv. niet de koningin onthoofden 
& de bijenrepubliek uitroepen?
 Sociale zoogdieren  
als de olifanten & chimpansees werken veel flexibeler samen dan bijen, 
maar alleen met kleine aantallen van vrienden & familieleden?! 
Hùn samenwerking 
is gebaseerd op persoonlijke
 banden. 
Als ik
 ´n chimp ben & jij óók
 & ik wil wel met jou samenwerken, 
móet ik jou persoonlijk kennen: 
wat bèn jij 
voor ´n chimp? 
Ben je 
´n áárdige 
chimp? 
Òf ´n geméne? 
Hoe kan ìk met jou 
samenwerken als ik
 jou niet kèn? 
Voor zover
 we weten kunnen 
alleen sapiens uitermate flexibel samenwerken 
mèt talloze aantallen
 ´VRÉÉMDEN´?! 
Dìt concrete 
vermogen - & níet 
zoíets àls ´n eeuwige ziel 
of ´n úniek bewustzijn - 
verklaart ònze héér-
schàppij òp 
áárde.



 
     Asih, man, 80 jaar
    
    Asih, man, 80 jaar
 
 
 
        Log in om een reactie te plaatsen.
 
        vorige
    volgende