Q&@
DEZE WEEK WORDEN DE DIJKEN LANGS ONZE GROTE RIVIEREN GECONTROLEERD OP ZWAKKE PLEKKEN! OMDAT NEDERLAND NU EENMAAL BEWOONBAAR GEWORDEN IS DANKZIJ DIJKEN DIE HET WATER IN DE RIVIEREN IN TOOM KUNNEN HOUDEN, BEHOEFT HET GEEN VERBAZING MEER TE WEKKEN DAT OOK DIE DIJK BEHOORT TOT DE ALLEROUDSTE WOORDEN VAN ONZE VADERLANDSE MOEDERTAAL IN DEZE LAGE LANDEN AAN DE NOORD~ & ZUIDERZEE?
Wèl erg intrigerend is de betekenisontwikkeling die ook dìt Wóórd doorgemaakt hééft?!!
In 't Middelnederlands kon 't woordje DIJC namelijk niet alleen maar doorverwijzen naar 'n opgeworpen aarden wàl, maar
óók nog naar een slóót, een póel òf 'n víjver! Tegenwoordig vinden we daar verrassend genoeg nog sporen van terug in andere
tálen? Zoals 't Engelse woordje DITCH, dat sloot betekent & via 't Middelengelse woord DIC teruggaat op 't Middelnederlandse woordje DIJC! 't Zweedse woord DIKE, dat verwant is met DIJK, betekent eveneens {droge} sloot! Zèlfs in ònze taal is DIJK in de betekenis van SLOOT tot voor kòrt regionaal in omloop gewéést? 'n Dialectische variant op de uitdrukking oude koeien uit de sloot halen is daarvan het bewijs: OUDE KOEIEN UIT DEN DIJK HALEN! Dàt DIJK oorspronkelijk gebruikt werd ter aanduiding van zówèl 'n aarden WÀL àls 'n sloot, heeft te maken met de grondbetekenis v/d Germaanse taalvormen waarop dit woord teruggaat, nl. 'n wèrkwoord dat spitten of graven betekent! Dááròp is trouwens ook 't Engelse woord TO DIG {graven} terug te voeren. Die bedóelde hændeling {graven} pleegt 't aard-oppervlak àltijd in twee opzichten te veranderen: er ontstaat 'n úitgráving ÈN 'n òpéénhóping?! In onze taal heeft DIJK alleen die laatste betekenis overgehouden. [tdb@taalbank.nl] Ton den Boon in TAAL@TROUW Iets dergelijks hebben we wat de ouwe Mòr betreft zó dus ongeveer ook met haat & liefde, hel & hemel, man & vrouw, kind & ouder, hoog & laag, droog & nat, mooi & lelijk, recht & onrecht?!
In die zin kunnen we ook de oorsprong zien van religie, politiek & rechtvaardigheid: enkele duizenden jaren geleden langs grote rivieren
& aan de voet van bergen, door valleien & kanalen liepen onze ROOTS? Adam als naam, soort, kleur, klei, mens; G ds geest als de wind & voelen/denken/spreken/doen & laten! Scheppingsverhalen als in Genesis t/m Apocalyps: Assyrische, Babylonische, Chaldese wortels & via Aramees, Arabisch, Hebreeuws, AeGYPTe, Fenicia, Levanon, Syria, Sinaï, Kanaän, Israel & India, Perzië tot a/d "aardeinden" toe...