27545 in 't {k}rampjaar 1672 is Utrecht op 13 juni

BEZET DOOR
DE FRANSEN! Voet
deed uitvoerig verslag v/d gebeurtenissen
tijdens de Franse BEZETTING in 'n preek die hij na 't vertrek v/d Fransen hield i/d Domkerk.
Officieel was 't niet zíjn beurt om voor te gaan, maar op verzoek van anderen beklom hij op 16 november 1673
de in ere herstelde kansel! Na 't gebed & feestelijk psalmgezang bepaalde hij zijn gehoor bij de eerste twee verzen van Psalm 126.

In 't eerste deel van z'n preek beschreef Voetius in dramatische kleuren de barbaarse behandeling van vooral de armste inwoners van Utrecht door de Franse Bezetters. Merkwaardig genoeg sprak hij in zijn preek uitsluitend over de politieke en maatschappelijke ellende die deze Franse bezetting veroorzaakt had!

Met geen woord repte hij van de inbeslagname van de Domkerk door de rooms-katholieken en de sluiting van de AUDITORIA van de academie, die door de Fransen gebruikt werd als opslagplaats voor meel en brood! Hoewel die 'ontwijding' v/h universiteitsgebouw niet lang duurde, vermeldde Vóet deze ingrijpende maatregel niet!

Dat is opvallend, omdat hij toch met lede ogen met hebben aangezwengeld het aantal studenten in Utrecht drastisch verminderde?

Tijdens de periode 1672-'74 werden er slechts 22 studenten ingeschreven, van wie er 7 uit de stad of provincie Utrecht afkomstig waren. Van half juni tot eind december '72 vond er geen enkele promotie plaats. Van januari tot oktober '73 promoveerden slechts 9 personen! 't Zou interessant geweest zijn om nu dan ook na te gaan wat de reden van deze omissie geweest is? Misschien waren de tegenstellingen - uitgezonderd enkele rellen - tussen de Utrechtse gereformeerden en katholieken in aangenomen werd?

Een andere reden zou kinnen zijn dat Vóet onder druk v/d Franse bezetting zíjn tolerantie-idee enigszins bijstelde & uit strategische overwegingen de aanzienlijke groep rooms-katholieken in Utrecht niet méér tege. Zich in het harnas wilde jagen?

Bovendien waren de rooms-katholieke 'superstities' niet zijn eigenlijke doelwit, maar de opvattingen van de socianen & remonstranten, die naar zijn oordeel de leer van de triniteit & de zg. "G d-heid" van "christos" verwierpen?! In 't laatste gedeelte van zijn Preek sneed Vóet naar aanleiding van Psalm 126 een in moderne ogen nogal curieus probleem aan!?

Na de onverwachte bevrijding van Utrecht vergeleken te hebben met de bevrijding van Israël uit de Babylonische Gevangenschap, wierp hij de vraag op of om deze wonderlijke bevrijding wel gelachen mocht worden, zoals daartoe in het tweede vers van Psalm 126 opgeroepen werd!

Want làchen was i/d piëtistisch getinte gereformeerde vroomheid van die dagen nou niet bepaald 'n alledaags verschijnsel & zeker geen kenmerk van 'n "waarachtige bekering tot g d"? In eerdere geschriften - & ook in deze preek deed hij dit - had Vóet betoogd dat juist het storten van tranen HÈT Téken was van waarachtige bekering tot G d!

Aan het slot van zijn preek wees Voetius erop dat blijdschap over de verlossing van vijanden i/d Bijbel altijd gepaard gaat met 'n wénen om de eigen nietigheid, onwaardigheid & zondigheid! Daarom belooft hij zijn preek met de prangende vraag òf "OP DESEN ONSEN SOLEMNELEN DANCK ENDE TRIUMPH-DAGH" dìt "DISCORDEREND ACCOORT" ook vernomen was?

Dàt zei hij niet zònder concrete aanleiding: want hij dóelde daarmee op 't feit dat reeds enkele uren na 't wegtrekken v/d Fransen, de ongeregelde menigte, MEUTE, de Dòm was binnen-gestormd & met gewèld ÀLLE beelden & schilderijen uit de kerk gesleurd had om ze buiten allemaal in Brand de steken!

Typisch DUTCH!?