27288 overal waar mensen zijn verschillen meningen
De landelijke kerkelijke ontwikkelingen gingen dus ook aan gemeenten op de Noordwestveluwe niet voorbij. De Afscheiding, de strijd voor kerkherstel, de DOLEANTIE - om er enkele te noemen - lieten er hun sporen na. Daarnaast hadden diverse plaatselijke kerkelijke gemeenten ieder hun eigen historie. Politiek en economisch waren de eerste jaren van de 19e eeuw nog maar weinig stabiel.
Na de zg. Bataafse Republiek, het koninkrijk Holland, de inlijving bij Frankrijk kwam er pas weer enige rust in het koninkrijk der Nederlanden en onder koning Willem I werd er voortvarend doorgewerkt aan de opbouw van dit 'Nieuwe Koninkrijk'?! Het eerste waar de toen nog wel gereformeerd geheten kerk mee geconfronteerd werd, was het Algemeen Reglement van 1816. Ondanks de later in die eeuw opkomende kritiek TÉGEN deze nieuwe kerkorde, bleek op de Noord-West-Veluwe nergens dat bij de invoering hiervan bezwaren leefden. Slechts de Hervormde kerkenraad @ Putten wijdde er een enkel woord aan en dat behelsde nog niet meer dan de mededeling dat zij twee exemplaren ontvangen hadden van het Algemeen Reglement. Elders in het land liet men soms wel een protest horen.
Nu zaten er ook voordelen aan die regeling. Zo werden de predikanten zéker van hun traktement. Zij konden zich hierdoor onafhankelijker opstellen en waren voortaan minder ondergeschikt aan plaatselijke regelingen. De bezwaren, die aan de kerkregeling kleefden, werden pas jaren na invoering geuit! Nu moet het niet uitgesloten worden geacht dat de kerkenraden in de eerste jaren van de 19e eeuw nog genoeg hadden aan zichzelf en, gelet op de politieke situatie, moeite hadden om hun weg hierin te vinden. Een enkele maal treffen we in de bronnen hiervoor een aanwijzing aan. De kerkelijke financiële administratie van Doornspijk bleek in 1816 een ware chaos te zijn!!
Sinds 1809 was hier geen aandacht aan besteed? De kerkenraad gabr al oorzaak aan: de moeilijke politieke omstandigheden, kennelijk duidend op de Franse overheersing. In 1805 werd de kerkenraad te Putten, lettend op de ongunstige oorlogskansen, het achterwege om een nieuwe koster te benoemen. De provinciale synode van Gelderland maakte in 1809 bekend dat er in sommige plaatsen 'n "redeloze toestand heerst" waar predikanten een rol in spelen. Aan hen werd opgedragen om zich aan de kerkelijke regels te houden en nu ook de voorgeschreven psalmen en gezangen tijdens de dienst te laten zingen. Dit besluit van de provinciale synode was ingegeven doordat er kerkenraden en/of predikanten weigerden gezangen te laten zingen. Overigens bestaan er geen indicaties dat dit ook o/d NW Veluwe al van toepassing is? Echter, gelet op eerder vaker vermelde omstandigheden, hoeft 't ons niet te verwonderen als de plaatselijke kerken-raden hùn aandacht en tijd aan locale aangelegenheden besteedden?! Geharrewar hoort erbij: 'de winden Gods waaien ons overal heen' ...
Na de zg. Bataafse Republiek, het koninkrijk Holland, de inlijving bij Frankrijk kwam er pas weer enige rust in het koninkrijk der Nederlanden en onder koning Willem I werd er voortvarend doorgewerkt aan de opbouw van dit 'Nieuwe Koninkrijk'?! Het eerste waar de toen nog wel gereformeerd geheten kerk mee geconfronteerd werd, was het Algemeen Reglement van 1816. Ondanks de later in die eeuw opkomende kritiek TÉGEN deze nieuwe kerkorde, bleek op de Noord-West-Veluwe nergens dat bij de invoering hiervan bezwaren leefden. Slechts de Hervormde kerkenraad @ Putten wijdde er een enkel woord aan en dat behelsde nog niet meer dan de mededeling dat zij twee exemplaren ontvangen hadden van het Algemeen Reglement. Elders in het land liet men soms wel een protest horen.
Nu zaten er ook voordelen aan die regeling. Zo werden de predikanten zéker van hun traktement. Zij konden zich hierdoor onafhankelijker opstellen en waren voortaan minder ondergeschikt aan plaatselijke regelingen. De bezwaren, die aan de kerkregeling kleefden, werden pas jaren na invoering geuit! Nu moet het niet uitgesloten worden geacht dat de kerkenraden in de eerste jaren van de 19e eeuw nog genoeg hadden aan zichzelf en, gelet op de politieke situatie, moeite hadden om hun weg hierin te vinden. Een enkele maal treffen we in de bronnen hiervoor een aanwijzing aan. De kerkelijke financiële administratie van Doornspijk bleek in 1816 een ware chaos te zijn!!
Sinds 1809 was hier geen aandacht aan besteed? De kerkenraad gabr al oorzaak aan: de moeilijke politieke omstandigheden, kennelijk duidend op de Franse overheersing. In 1805 werd de kerkenraad te Putten, lettend op de ongunstige oorlogskansen, het achterwege om een nieuwe koster te benoemen. De provinciale synode van Gelderland maakte in 1809 bekend dat er in sommige plaatsen 'n "redeloze toestand heerst" waar predikanten een rol in spelen. Aan hen werd opgedragen om zich aan de kerkelijke regels te houden en nu ook de voorgeschreven psalmen en gezangen tijdens de dienst te laten zingen. Dit besluit van de provinciale synode was ingegeven doordat er kerkenraden en/of predikanten weigerden gezangen te laten zingen. Overigens bestaan er geen indicaties dat dit ook o/d NW Veluwe al van toepassing is? Echter, gelet op eerder vaker vermelde omstandigheden, hoeft 't ons niet te verwonderen als de plaatselijke kerken-raden hùn aandacht en tijd aan locale aangelegenheden besteedden?! Geharrewar hoort erbij: 'de winden Gods waaien ons overal heen' ...
03 mrt 2017 - bewerkt op 05 mrt 2017
- meld ongepast verhaal
Log in om een reactie te plaatsen.
- O 25 sep 2025 49950 218 IN DE LOOP DER JAREN HEB IK STEEDS WEER
- O 24 sep 2025 49949217 Sinds deze mystieke ervaring van meer dan
- O 24 sep 2025 49948216 Christus en het Euangelie: ik besefte ook
- O 24 sep 2025 49947 Tussen m’n zestiende & m’n twintigste las ik
- O 24 sep 2025 49946 215 De schoonheid van onze wereld & geest/FL
- O 24 sep 2025 49945 214 DE SCHOONHEID VAN DE WERELD EN DE GEEST
- O 23 sep 2025 49944 213 Wanneer mij gevraagd wordt of ik in een
- O 23 sep 2025 49943212 Zoals na lezing van dit alles nu al wel
- O 23 sep 2025 49942211 PROLOOG DIALOOG EPILOOG REGENBOOGDWERGJES
- O 23 sep 2025 49941209 CONCLUSIE? Zou ‘t mogelijk zijn dat in de
- O 23 sep 2025 49940208 Een Vrouwelijker G D? Het Ontstaan van de
- O 22 sep 2025 49939207myDibemiddelaars: heiligen gidsen engelen
- O 22 sep 2025 49938Joden, katholieken & moslims met apofatischer
- O 22 sep 2025 49937206Maar zonder zóvèr te gaan, willen zelfs de
- O 22 sep 2025 49936 205 Al deze apofatische mystieke stromingen